In Memoriam Annie Declerck (1934-2021)

Met veel spijt heeft PARTS het overlijden vernomen van Annie Declerk, die sinds 2003 deel uitmaakte van de Algemene Vergadering en de Raad van Bestuur van P.A.R.T.S. Zij was een zeer betrokken steun en toeverlaat voor P.A.R.T.S., en bovenal heeft ze in haar carrière als tv-journaliste een onschatbare bijdrage geleverd tot de ontwikkeling van de podiumkunsten in Vlaanderen.

Dank zij haar vader, Richard Declerck, gouverneur van de Provincie Antwerpen, kwam Annie Declerck (°1934) op jonge leeftijd in contact met het theater. Van 1952 tot 1997 was ze aan de openbare omroep NIR/BRT/BRTN verbonden, aanvankelijk als assistente, vervolgens als producer en programmamaker.

In 1958 verzorgde ze, in het kader van Expo 58 en dit gedurende zes maanden, gemiddeld drie rechtstreekse televisie-interviews per dag vanuit een kleine studio op de Heizel. In 1959 concipieerde ze Toneelmagazine, de eerste Vlaamse televisie-uitzending die exclusief aan theater en andere podiumkunsten was gewijd.
In de daaropvolgende jaren maakte Declerck een lange serie programma’s die alle als doel hadden om kunst en cultuur in elke huiskamer te brengen. Zij deed dat steeds met een zeer grote integriteit naar de kunstenaar toe, maar ook met een bekommernis om het werk van de artiest begrijpbaar en interpreteerbaar te maken voor het ruime publiek. Over de jaren heen maakte ze lange series van programma’s als Zoeklicht, Binnen en buiten, Horen en zien, Dag aan dag, Kunst-zaken, Het gerucht, Persona, Verwant of Ziggurat. Sommige waren vooral op de kunstactualiteit gericht, andere boden plaats aan diepgravende portretten van artiesten. Voorbeelden van dit laatste in de reeks Persona waren uitzendingen gewijd aan Marguerite Duras, Jerzy Grotowski, Tadeusz Kantor, Giorgio Strehler en de Living Theatre.
Voor het programma gewijd aan Susan Sontag kreeg Declerck de Bert Leysenprijs.

Alle kunsten kwamen in haar werk aan bod, maar voor het theater bleef Declerck steeds een uitzonderlijke belangstelling opbrengen. Veertig jaar lang volgde ze de theaterontwikkelingen in het Nederlandse taalgebied én daarbuiten op de voet. Het archief dat ze op die manier aan opnames van (fragmenten van) voorstellingen en gesprekken met theatermakers (auteurs, regisseurs, choreografen) opbouwde, wordt als een unicum in de wereld beschouwd.

Zij zelf bleef steeds in de schaduw voor het publiek. Haar invloed over vier decennia lang voor de democratisering van de kunst kan haast niet overschat worden. Meer dan wie ooit heeft zij bijgedragen aan de culturele missie van de openbare omroep.

Daarnaast was Annie Declerck onder meer lid van de jury van Het Theaterfestival en van de Beoordelingscommissie Theater (tot 2012).

Lees verder:
Een interview met Annie Declerk over haar carrière bij de VRT.
Een in memoriam van de VRT met archiefbeelden.

(Met dank aan Theo Van Rompay)